Hoe bewust winkelen voor minder voedselverspilling?

Boodschappenlijstje maken

Heb je ook al gemerkt dat je meer producten in je kar of winkelmandje steekt als je zonder voorbereiding naar de winkel gaat? Je bent zeker niet alleen. Als je zonder boodschappenlijstje gaat winkelen, ben je immers vatbaarder voor impulsaankopen. Maak dus altijd een boodschappenlijstje op basis van je voorraad en naargelang wat je in die week gaat klaarmaken.

Weekmenu opstellen

Je merkt het al, je stelt dus best ook al een weekmenu op voordat je gaat shoppen, zodat je perfect weet welke ingrediënten je uit de winkel moet meebrengen. We begrijpen dat op voorhand plannen niet altijd even vanzelfsprekend is, dus je kunt ook elke week meerdere kleine shoppingtrips naar de supermarkt doen. Zo kun je flexibel met je planning en tijd omgaan.

Gevulde maag

Je hebt niet alleen de neiging om meer te kopen wanneer je zonder boodschappenlijst naar de winkel gaat. Ook als je gaat shoppen met een lege maag, komen er vaak meer producten in je kar terecht. En dat zijn meestal géén doordachte keuzes (denk maar aan chips, koekjes en dergelijke). Eet dus bij voorkeur iets kleins als je tussen maaltijden door naar de supermarkt gaat.

Budget bepalen

Tot slot loont het de moeite om je shoppingbudget te plannen. Zo is er minder ruimte voor spontane aankopen en heb je een duidelijk overzicht van wat je regelmatig koopt én hoe vaak je specifieke producten nodig hebt.

Individuele groenten & stukken fruit

Gewapend met je boodschappenlijstje begin je aan je wekelijkse winkelbeurt. Wat nu? Wel, om je impact op het milieu te beperken, kies je liefst voor losse groenten en stukken fruit. Zo kun je precies de hoeveelheid kopen die jij nodig hebt. Bovendien draag je hiermee ook aan één van onze persoonlijke missies bij: minder plastic gebruiken en zo onze afvalberg beperken!

Lees onze tips om je groenten en fruit langer te bewaren

Grote hoeveelheden

Overweeg ook, indien mogelijk, om producten in bulk te kopen. Als je onze tips voordat je gaat winkelen van hierboven volgt, heb je een beter beeld van wat je regelmatig opnieuw aankoopt. Haal je elke week pasta in huis? Dan is het een goed idee om een grotere verpakking te kopen waarmee je langer doet. Let er wel op dat je enkel koopt wat je nodig hebt en niet te veel van een bepaald product in huis haalt … om het vervolgens evengoed weg te gooien.
 

Houdbaarheidsdatum

Kijk in de supermarkt goed naar de houdbaarheidsdatum van je product. Een ‘tenminste houdbaar tot’-datum (THT) betekent dat je het product ook na die datum nog kunt opeten of -drinken. Een ‘te gebruiken tot’-datum (TGT) is de laatste dag waarop het nog veilig is om het product te verbruiken.

Lees meer over onze groene win-win-stickers op producten met een beperkte houdbaarheid

Lokale producten van het seizoen

Kies als het kan voor producten die in het seizoen zijn en geteeld worden door onze lokale producenten. Die producten zijn niet alleen verser, maar verminderen ook de ecologische voetafdruk van je maaltijden. Da’s twee vliegen in één klap!

Eten invriezen

Soms verander je last-minute je plannen. Of heb je toch verkeerd ingeschat welke hoeveelheden je nu precies nodig had voor dat recept. Heel veel voedingsmiddelen kun je gelukkig invriezen, zodat je er later nog van kunt genieten. Het is altijd best om je product zo vers mogelijk in de diepvries te steken. Google gerust even hoe je een bepaald product optimaal bewaart: in een herbruikbaar plastic doosje of een diepvrieszakje, in zijn geheel of in stukjes, rauw of klaargemaakt …

Batch cooking

Als je aan batch cooking doet, bereid je meerdere maaltijden samen om tijd (en geld) te besparen. Perfect voor een zondagnamiddag, bijvoorbeeld! Het succes van batch cooking hangt natuurlijk samen met een goede planning van je menu. Maak een boodschappenlijstje en ga de dag voordat je gaat koken (of de dag zelf) naar de winkel om al je ingrediënten. Trek dan ongeveer 2 uurtjes uit om te koken en bewaar je bereidingen in goed afgesloten potten in de koelkast. Of in de diepvries, als je niet zeker bent of je het meteen gaat opeten.

Koken met restjes

Waarom zou je een restje vlees, vis, groenten, fruit, kruiden … weggooien als je het ook in een smakelijk gerecht kunt verwerken? Van een overschotje brood maak je panzanella, van restjes tomaat homemade passata en van overrijpe bananen pancakes met banaan. Heerlijk, zo’n #lesswaste receptje! 

Hoe organiseer je je diepvriezer?

Gooi je alles zomaar willekeurig in de diepvries? Dan is de kans groot dat bepaalde producten of maaltijden te lang ingevroren blijven en dat je ze evengoed later nog moet weggooien. Daarom is een goede organisatie van je diepvriezer belangrijk.

Schrijf bijvoorbeeld altijd de datum op het eten dat je invriest, met een (waterdichte) stift of via een label of sticker op de verpakking. Als je wilt, kun je zelfs met stickers in verschillende kleuren werken voor verschillende categorieën van eten. Of maak een lijst waarop je bijhoudt wat er in je diepvries zit en sinds wanneer.

Ook het principe 'first in, first out' is een goeie leidraad: wat je eerst hebt ingevroren, leg je best bovenaan of vooraan in je diepvriezer. Zo gebruik je eerst wat er al wat langer ligt en voorkom je dat je producten vergeet.

Tot slot: werk met zones, als je kunt. Voorzie bijvoorbeeld een lade met kant-en-klare diepvriesmaaltijden, een met groenten en fruit, en nog een andere met vlees en vis of brood en gebak.

Op welke manier moet je eten invriezen?

Door producten op de juiste manier in te vriezen, zijn ze langer houdbaar  én lekkerder na het ontdooien. Je vriest producten trouwens best zo snel mogelijk na aankoop in. Zo komen ze vers uit de vriezer!

- Veel groenten (zoals broccoli, wortelen en sperziebonen) blijven langer goed en behouden hun kleur en smaak beter als je ze eerst kort blancheert (1 à 3 minuten koken, dan meteen afspoelen met ijskoud water). Bij paprika, ui en courgette hoeft dit niet.
- Snijd groente of fruit in hapklare stukken vóór je het invriest. Zo kun je makkelijk uit de diepvries halen wat je nodig hebt zonder dat je alles moet ontdooien. Snijd bananen in schijfjes, halveer aardbeien en doe het kroontje er al af, snijd mango, perzik, appel, peer, ananas ... in stukjes. Ook courgette, wortel en kool kun je best al versnijden. Zo is alles gebruiksklaar!
- Klaargemaakte maaltijden laat je altijd eerst goed afkoelen voordat je ze invriest. Een warme maaltijd warmt je diepvriezer trouwens ook op, wat niet goed is voor de andere diepgevroren producten én je energiefactuur.
- Verpak rauw vlees en rauwe vis luchtdicht, zo snel mogelijk na je aankoop. Dat kan bijvoorbeeld met diepvrieszakjes waar je de lucht 'uit duwt'.
- Laat ook gebak of versgebakken brood eerst afkoelen voor het invriezen.

Eten invriezen in gepaste porties

Niets is zo vervelend als een gigantisch blok bevroren pastasaus als je eigenlijk maar één portie nodig hebt. Portioneer je eten dus voordat je het invriest. Verdeel restjes of diepvriesmaaltijden bijvoorbeeld meteen in porties voor één of twee personen. Zo kun je makkelijk iets uit de diepvries halen voor je lunch of avondmaal.

Door een lijst bij te houden van welk eten er in je diepvriezer zit, kun je ook makkelijk bijhouden voor hoeveel personen elk item is.

Een bonustip: voor kleine porties fruit, saus, pesto, verse kruiden, groenten, bouillon, soep ... kun je ijsblokvormpjes of een muffinvorm gebruiken. Zo heb je miniporties bevroren eten die je makkelijk individueel ontdooit. Vries het eten in de vorm in, haal de bevroren porties er daarna uit en steek ze in een potje of diepvrieszakje om plaats te besparen.

Heb je een groot huishouden, dan kun je natuurlijk ook enkele grote porties voorzien. The more, the merrier!

Zo ontdooi je eten op een veilige manier

De veiligste manier om je ingevroren producten, restjes of maaltijden te ontdooien is in de koelkast. Zo blijft het eten constant op een veilige temperatuur en stijgt deze geleidelijk. Je moet op voorhand wel wat plannen: eten ontdooien in de koelkast gebeurt niet op één-twee-drie. Je hebt er soms wel 12 uur voor nodig, afhankelijk van het product en de hoeveelheid.

Een andere, iets snellere optie is je eten ontdooien in een koud waterbad. Plaats het bevroren product in zijn verpakking in een kom met koud water. Je moet het water dan wel af en toe vervangen, zodat het altijd goed koud blijft.

Je kunt ook gerechten direct bereiden zodra ze uit de diepvries komen. Warm een portie spaghettisaus of soep bijvoorbeeld meteen op in een kookpot op je kookplaat.

En wat met eten ontdooien in de microgolfoven? Dat wordt over het algemeen afgeraden: het eten warmt te snel te veel op en dat kan soms zelfs ongelijkmatig gebeuren, waardoor het midden van je gerecht bijvoorbeeld nog bevroren is en het gedeelte aan de 'rand' al té gaar.

Laat bevroren eten ook nooit op kamertemperatuur ontdooien, want dat bevordert de groei van bacteriën.